Blogs

Alleen kijken naar het gras niet genoeg. Een beetje gestuurd door het aanbod gaan we steeds meer meten en registreren. Op de Nationale Grasdag onderstreepte de promotor van de opleiding voor natuurgrasexperts het belang hiervan nog eens. In mijn vorige blog heb ik wat kanttekeningen geplaats bij de meetcultuur. Zoals beloofd is hier het vervolg over bemesting en bemestingsanalyses.

Als er in onze graswereld één gebied waar we regelmatig meten, analyseren en registreren dan is het wel op het gebied van bemesting. De meeste beheerders en hoofdgreenkeepers laten regelmatig grondmonsters analyseren voor een bemestingsadvies op maat: voor elk veld, elke green een passend ‘bemestingsdieet’. In de praktijk is maatwerk soms ver te zoeken en kun je je afvragen wat het nut is van alle kostbare laboratoriumonderzoek. 

Afgelopen maanden heb ik een paar honderd bemestingsanalyses, -adviezen en -schema’s onder ogen gehad. Zowel in mijn adviespraktijk als in de bemestingslessen van de module Grasveldkunde kwamen enkele opmerkelijke zaken naar voren:

• bemestingsonderzoek is soms weggegooid geld
• niet alle analysemethoden zijn even geschikt

Bemestingsadvies per kilo of per liter?

Veel bemestingsadviezen worden opgesteld door leveranciers. Zij ‘ontzorgen’ gemeenten en golfbanen door het hele traject van grondmonsters, interpretatie van analyses tot en met het strooischema voor hun rekening te nemen. Een aantal leveranciers doet het heel zorgvuldig: goede balans tussen voedingselementen, hoeveelheden afgerond op zakken per veld en opmerkelijk: vaak krappe dosering, terwijl het advies toch ‘per kilo wordt betaald’.

Er zijn ook leveranciers die zich er met een Jantje va Leiden vanaf maken. Zij verzorgen ook de monsters en interpreteren analyses, maar leveren vervolgens een universeel bemestingsschema. Ongeacht ligging, gebruik, grondslag, wedstrijd- of Wetra-veld: voor alle velden hetzelfde bemestingsschema. Je kunt dan net zo goed één mengmonster van alle velden laten analyseren. Als beheerder mag je je dan afvragen hoeveel advies er in de kiloprijs verrekend zit! Het is in elk geval niets waard! Bemestingsonderzoek is dan weggegooid geld.

Een ander ‘slordigheidje’ komt uit de golfsector, waar steeds vaker vloeibare meststoffen worden toegepast. Om doseringen te bepalen moet je de kilo’s van het advies omrekenen naar liters per hectare. Dat gaat via het soortelijk gewicht. Vloeibare meststoffen wegen ongeveer 1200 gram per liter. Al je het omrekenen even ‘vergeet’, dan geef je al gauw 20% meer dan nodig. Dat kost onnodig veel geld, je moet meer maaien en er spoelt waarschijnlijk meer uit.

Niet alle analysemethoden zijn even bruikbaar

De bemestingsbehoefte kan op verschillende manieren worden bepaald. Traditioneel wordt vooral gekeken naar de voorraad voedingsstoffen in de grond. Hierbij wordt steeds meer rekening gehouden met de nalevering uit omzetting van organische materiaal. Een nuttig ontwikkeling.

Een andere methode kijkt naar de direct opneembare voedingsstoffen in het bodemvocht. Zeer bruikbaar om in de loop van het groeiseizoen de bemesting bij te sturen. Op sportvelden en golfbanen, waar de monsters vaak in de wintermaanden worden genomen is deze methode minder geschikt. Bij lage temperaturen blijven de elementen die vrijkomen uit omzetting van organische stof grotendeels buiten beeld. Je krijgt dus geen goed inzicht in de beschikbaarheid in het groeiseizoen.

Dan is er nog de bladanalyse, waarmee wordt gemeten welke voedingselementen het gras feitelijk heeft opgenomen. Ook een prima methode om gaande het groeiseizoen de bemesting bij te sturen. Het is goed te beseffen dat de opname en daarmee de referentiewaarden in de loop van het seizoen veranderen. Voor ‘gewone’ sportvelden en golfbanen is bladanalyse vooral interessant bij onderzoek naar groeiproblemen.

Controletips

Bemesting is in het grasveldbeheer een grote kostenpost. Zowel direct bij de inkoop als indirect via de kosten van onderhoud. Bemesting bepaalt immers mede de vitaliteit  en de grasgroei. Ik ben er een groot voorstander van dat je als sportveldbeheerder of (hoofd)greenkeeper controle hebt over het budget en het gras waarvoor je verantwoordelijk bent. Daarom een paar tips:

• Organiseer het bemestingsonderzoek zelf. Kies een goed laboratorium met een geschikte analysemethode en bepaal zelf hoe vaak bemestingsonderzoek wordt uitgevoerd.
• Als je je laat ‘ontzorgen’ door een leverancier of adviseur: maak dan goede afspraken over het aanleveren van analysegegevens en de transparantie van de adviezen.
• Beschik zoveel mogelijk zelf over de ruwe gegevens van het laboratorium. Hiermee kan je door meerdere leveranciers een bemestingsschema laten opstellen en opgestelde schema’s (laten) controleren.
• Verklein je afhankelijkheid van leveranciers en adviseurs. Leer zelf adviezen en bemestingsschema’s op waarde schatten. Dit vraagt een beetje kennis van zaken, maar je het is geen rakettechnologie.
• Als bemestingsanalyse aangeven dat het voor een vitale grasmat noodzakelijk is een grasveld ‘op dieet’ te zetten, scheep zo’n veld dan niet af met een magnetronmaaltijd. Maatwerk betaalt zich terug!