Blogs

Omdat IJsland voor Nederland de honneurs waarnam bij het EK voetbal, konden wij ons druk maken over andere zaken, zoals het weer en de gevolgen daarvan. Een indrukwekkende reeks foto’s van verzopen golfbanen en sportvelden kwam afgelopen maand voorbij. Werk aan de winkel voor greenkeepers en terreinmeester. In Lille was serieuze veld-ellende de opmaat voor een Nederlands hoogtepuntje op het EK. Het blijft indrukwekkend om te zien hoe snel een stadion van een direct bespeelbare nieuwe grasmat wordt voorzien!

Als ‘gewone’ grasman of vrouw kun je ervan dromen op deze manier je veld-problemen op te lossen. In de praktijk moet het doorgaans met aanzienlijk minder middelen. Bovendien zijn oplossingen voor stadionvelden lang niet altijd geschikt in andere situaties. De verschillen zijn niet altijd even groot, maar bijna elke situatie vraagt om een eigen aanpak. Door aanleg, ligging, gebruik en onderhoud ontstaan verschillen in de grasmat en de toplaag. Je hebt te maken met natuurlijke processen.

Het gras elke dag liefdevol toespreken

Ongeacht wat je zelf doet, gaan natuurlijke processen altijd door. Het is een illusie om te denken dat je er met kunstgras aan kunt ontsnappen. Alle problemen met algen, mossen en onkruiden zijn rechtstreeks het gevolg van een aantal natuurlijke processen. Uiteindelijk is ook het onderhoud van kunstgrasvelden voor een groot deel niets anders dan het managen van natuurlijke processen. Ook al zijn alle handelingen gericht op volledige destructie van alles wat leeft.

Echt gras vereist een veel positievere benadering. Elke dag het gras liefdevol toespreken en zorgen dat het er altijd geknipt en geschoren bij ligt is niet genoeg. We weten allemaal dat er heel wat meer bij komt kijken om greens, tees en sportvelden het hele seizoen bespeelbaar te houden. Net als een hovenier, tuinder of akkerbouwer is het zaak om alle groeifactoren zo goed mogelijk te managen. Weliswaar met een heel ander doel, maar wel vanuit een vergelijkbare basis van vakmanschap. Een van de belangrijkste pijlers onder dat vakmanschap is specifieke bodemkundige kennis.

Normen schieten tekort

De kunstmatige opbouw van sportvelden, greens en tees is een onvermijdelijk compromis tussen groeivoorwaarden, waterdoorlatendheid en draagkracht. Voor sportvelden is dit vervat in normen, die veel hebben bijgedragen aan de gemiddelde veldkwaliteit. Er zijn overigens veel uitzonderingen: velden waarvan de toplaag niet in de buurt komt van de norm, maar die ook onder zware belasting prima functioneren. En omgekeerd: velden die keurig aan de norm voldoen, maar voor geen meter deugen.

Door het rigide toepassen van normen zijn nogal wat goede velden omgebouwd tot zandbakken, enkel omdat de samenstelling van de toplaag niet aan de norm voldeed. Jammer van geld en jammer van veld! Sinds een aantal jaren komen we terug van deze wat civieltechnische benadering. De ideeën achter de norm blijven zeer waardevol, maar wat meer aandacht voor de groene kant van de zaak is wel nodig. Zoals eerder opgemerkt trekt de natuur haar eigen plan. Ook in min of meer ‘normale’ situaties schieten normen vaak tekort. Vakmanschap en ervaring is dan nodig om de juiste dingen te doen.

Het gaat om de kern van ons vak

De vervanging van het veld in Lille, maar ook de vele minder in het oog springende wateroverlastproblemen maken duidelijk dat het menens is met de klimaatverandering. De extreme neerslaghoeveelheden leveren spectaculaire plaatjes op. De keerzijde haalt minder vaak het nieuws, maar de zeer warme en droge perioden zijn soms net zo lastig.

Het leven van sportveldbeheerders en greenkeepers wordt er duidelijk niet eenvoudiger op. En dan hebben we het nog niet gehad over de uitdagingen van het chemievrije en duurzame beheer van sportvelden en golfbanen. Het vakmanschap wordt aardig op de proef gesteld. Maar het mooie is dat het gaat om de kern ons vak! Waar normen niet meer voldoende houvast bieden, moeten we zelf dieper gaan nadenken over de compromissen tussen grasgroei, bespeelbaarheid en allerlei bodemkundige aangelegenheden

Net als ik dit stukje wil afsluiten komt de uitnodiging van de BSNC over de praktijkdag ‘Water: Bron van zorg? Bron van innovatie! op 4 oktober binnen. Zo’n praktijkdag is altijd een goede gelegenheid om kennis te nemen van elkaars ideeën. De ervaring leert dat het nog wel eens lastig is om de impact van allerlei maatregelen op bodem, waterhuishouding, bespeelbaarheid en grasgroei precies te doorgronden. Wie daarover meer wil weten en wie aan de slag wil met klimaatbestendige oplossingen voor eigen sportvelden of golfbaan, kan zich verdiepen in de Sportgrasbodemkunde of het iets bredere Grasveldkunde.

Link van die dag: http://www.bsnc.nl/save-the-date-praktijkdag-4-oktober-over-water-bron-van-zorg-bron-van-innovatie/